Rijsdammen
De Waddenzee is onvervangbaar en uniek, mede dankzij de rijsdammen. Twee keer per etmaal trekt een groot deel van het water weg naar de Noordzee en toont de Waddenzee haar bodem. Zo’n veertig procent van de zee ligt dan droog. Dit gegeven voltrekt zich nergens anders op de hele wereld. Daarom is de zee sinds 2009 werelderfgoed.
Rijsdammen zijn belangrijk, omdat ze natuurlijke buffers vormen tegen de aanvallen van de zee en de golven breken. Ze beschermen de dijken en zijn een rust- en broedplaats voor vogels. Bovendien helpen rijzendammen de zeespiegelstijging opvangen en verbeteren ze de algengroei.
Lees hier meer over:







3e generatie familiebedrijf
met hoogwaardige wilgenhout producten
- Meer dan 55 jaar ervaring
- Alle kennis in eigen huis
- Groot en dynamisch familiebedrijf

Kwelders met rijsdammen
Langs de randen van de Waddenzee ontstonden schorren of kwelders. Buitendijkse afzettingen van zand en slib, met erop een natuurlijke vegetatie die goed bestand is tegen zout water. Die kwelders met rijsdammen zijn in de tweede helft van de vorige eeuw helaas, maar nauwelijks onderhouden. De achterliggende gedachte was dat de zeedijk sterk genoeg was en geen extra bescherming nodig had. Ook de bezuinigingen speelden een rol. De rijsdammen raakten in verval, water en ijs kregen vrij spel, de klei spoelde weg, de planten verdwenen en de vogels vertrokken.
Gelukkig hebben we de waarde van kwelders en rijsdammen weer ontdekt. Kwelders groeien mee met de stijging van de zeespiegel en vormen natuurlijke buffers tegen golfslag en de aanvallen van de zee. Ze breken de golven en beschermen de dijkvoeten. Die opgehoogde gronden zijn belangrijk voor het leven van planten en dieren. Ze hebben een unieke vegetatie en vormen een rust- en een broedplaats voor vogels. Door bezinking wordt het zeewater helder en verbetert de algengroei. En bij afgaand water spoelen voedingsstoffen weer de zee in met positieve gevolgen.

Oude rijsdammen herstellen
In opdracht van Rijkswaterstaat
En dus worden oude rijsdammen weer in ere hersteld. Door Van Aalsburg. De opdrachtgever is Rijkswaterstaat en de totale geplaatste lengte is 120 km (begin 2023). Die dammen van rijshout (naaldhout) steken recht en strak de zee in of dwars met zijvleugels. Het zijn in de grond geslagen palen met vulhout ertussen en een draad er stevig overheen. Symbool voor de strijd tussen mens en water. Ze slingeren langs de kust en ze zorgen voor rustiger zeewater zodat slibdeeltjes sneller bezinken. Vroeger werd dat nieuwe land automatisch ingepolderd, maar die tijd is voorbij. Het areaal (gebied) moet perfect worden onderhouden om dat belangrijke werk optimaal te blijven doen. Van Aalsburg doet dit al sinds 2001 en tot volle tevredenheid.
Onderhoud aan rijzendammen
Werken aan rijzendammen is best bijzonder. Het werk gebeurt in een getijdengebied, dat bij vloed onderloopt en bij eb weer droogvalt. Met alle veranderingen daartussen. Geen rustige en voorspelbare werkdag dus. Ander probleem is dat de bodem niet overal stabiel en voorspelbaar is. We gebruiken daarom een lichtgewicht machine met een druk van minder dan 120 gram per vierkante cm; lichter dan de gemiddelde manspersoon. Van Aalsburg verzorgt elk jaar ook de hoogtemetingen en de stand en de conditie van de vegetaties. En nóg een bijzonderheid: werken in een Natura 2000-gebied mag niet in het broedseizoen. Allemaal beperkingen, allemaal uitdagingen voor de specialisten van Van Aalsburg. Op alle rijzendammen: building with nature. Natuurlijk.

Meer weten?
Meer weten? Neem vrijblijvend contact op met Van Aalsburg voor meer informatie over hun werkzaamheden en het belang van rijsdammen. Onze specialisten staan u graag te woord.
Veelgestelde vragen
Rijsdammen zijn dammen die bestaan uit naaldhouten palen met vulhout ertussen en een draad er stevig overheen. Ze worden gebruikt langs de kust van de Waddenzee om de kust te beschermen tegen de kracht van de zee en golven. Rijsdammen zijn belangrijk voor het behoud van kwelders en het beschermen van de dijkvoeten tegen de aanvallen van de zee.
Rijsdammen worden geplaatst door middel van het in de grond slaan van naaldhouten palen met vulhout ertussen en een draad eroverheen. Het onderhoud aan rijsdammen is een uitdagende taak, omdat het werk wordt uitgevoerd in een getijdengebied dat bij vloed onderloopt en bij eb weer droogvalt.
Bovendien moet er rekening worden gehouden met beperkingen in verband met beschermde natuurgebieden en het broedseizoen van vogels. Hoogtemetingen en het controleren van de stand en conditie van de vegetaties worden jaarlijks uitgevoerd om de effectiviteit van de rijsdammen te waarborgen.
Het verschil tussen rijsdammen en andere vormen van kustbescherming is dat rijsdammen een natuurlijke oplossing zijn voor het beschermen van de kust.
Ze breken de golven en beschermen de dijkvoeten, terwijl ze tegelijkertijd belangrijke leefgebieden vormen voor planten en dieren. Andere vormen van kustbescherming, zoals betonnen muren of golfbrekers, zijn vaak minder duurzaam en hebben een grotere impact op het milieu.
Projecten
Al meer dan 55 jaar vertrouwd door duizenden klanten

Onderhoud Rhoonse & Carnisse Grienden
In opdracht van Staatsbosbeheer onderhoudt Van Aalsburg de Rhoonse & Carnisse grienden. Lees hier meer.

Saneren vervuilde bodem Ringvaart Amsterdam
In de Ringvaart van Amsterdam Oost hebben we slib gesaneerd door middel van de toepassing van matten van wilgentenen.




