TAUW Nederland heeft in juni 2023 opdracht van Van Aalsburg onderzocht wat de geschiktheid van wiepenconstructies is voor macrofauna op de Loosdrechtse plassen.
Een wiepenconstructie is een constructie die gemaakt is van wilgentenen, opgevuld met baggerslib uit de plassen zelf waardoor ze zinken. De gedachte is dat ze daarmee een leefomgeving bieden voor verschillende soorten macrofauna, zoals mosselen en kleine kreeftachtigen.
Onderzoek TAUW Nederland
Begin juni 2023 heeft TAUW Nederland 15 macrofaunamonsters genomen op vier verschillende locaties op de Loosdrechtse plassen door met een schepnet waterdiertjes van de beschoeiing te schrapen dan wel een stuk wilg uit de wiepenconstructie af te breken en met een borstel af te schrobben. De monsters zijn meteen op soortgroep gedetermineerd en geteld en het bemonsterd oppervlak genoteerd.
In de 15 monsters zijn bijna 800 beestjes gevangen en geteld. De meeste beesten (149) zijn geteld op een wilgentak uit de legakker NW, het minst (8) op een houten beschoeiing midden op de plas. Bijna 300 van de 800 beesten horen tot de omvangrijke soortengroep van dans- of vedermuggenlarven (ruim 500 soorten in Nederland). Ook veel gevonden zijn kleine exemplaren van de driehoeksmossel.
Deze zijn echter alleen maar in vier monsters van de wiepen op een locatie gevonden. De spreiding in het aantal individuen per vierkante meter tussen de submonsters en tussen verschillende locaties staat in bovenstaand figuur. Hierop is te zien dat in de wiepenconstructies significant meer beesten zitten dan op de beschoeiingen.
De resultaten: voortreffelijk!
Wiepen bevatten (veel) meer beestjes per vierkante meter dan traditionele beschoeiingen. In een voedselrijk systeem als de Loosdrechtse plassen is dat goed nieuws, omdat substraat onder water de beperkende factor lijkt te zijn voor de macrofauna en een betere waterkwaliteit.
Per strekkende meter oeverlengte bieden wiepen ook nog eens veel meer onderwateroppervlak dan traditionele oevers. Er is geen onderscheid vastgesteld in soorten die op wiepen zitten en soorten op beschoeiingen. Het niveau van onderscheid dat je in het veld kunt behalen is daarvoor te laag.
Het gebruik van wiepenconstructies kan bijdragen aan de biodiversiteit van watergebieden, omdat ze een leefomgeving bieden voor verschillende soorten fauna en een structuur bieden onder water waarvan ook vissen en vogels profijt hebben als schuil en foerageerruimte. Dit kan op zijn beurt bijdragen aan de ecologische waarde van het gebied en de kwaliteit van het water.
Een mogelijk vervolgonderzoek
Een interessant vervolg op deze verkennende studie zou zijn, of er naast grotere hoeveelheden macrofauna zich ook meer en/of ecologische waardevolle soorten bevinden op de wilgentakken onder water. Hiertoe zouden genomen monsters door gedetermineerd moeten worden tot op soort en eventueel de score (EKR) op de maatlatten van de Kaderrichtlijn water hieruit te berekenen.
Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u uiteraard geheel vrijblijvend contact met ons opnemen. Wij staan u graag te woord.
